Luis Lidon (Efe)

Ukrainar hildakoen kopurua sekretupean da, baina herri txikietan nabari da eragina

Errusiaren aurkako gerran Ukraina jasaten ari den bajen kopurua sekretupean gordetzen da, baina Donbassen liskarrak gogortu ahala, galerek eragindako mina herri txikienetan bereziki nabaritzen da.

Gerran hildako ukrainar soldadu baten hileta, Lviven.
Gerran hildako ukrainar soldadu baten hileta, Lviven. (Yuriy DYACHYSHYN | AFP)

Novyi Vytkiv mila biztanle inguruko nekazaritza gune bat da Ukraina mendebaldean, Leopolisetik 80 bat kilometrora. Astiro gidatu behar da, behi solteek errepidea gurutza dezaketelako.

Herrixka horretan lurperatu berri dute gerran eroritako bigarren bizilaguna, Volodimir Dmitras, 28 urtekoa, Donbassen hil zena, Severodonetsk gatazkatsuan, errusiar artilleriaren eraso baten ondorioz.

Soldadu honen heriotzak gerraren alde bat islatzen du: Errusiaren su armen nagusitasuna, heriotzen etengabeko jarioa eta ukrainarrek borroka jarraitzeko duten borondate hautsiezina.

Ohorezko agurra

Haren agurrak ehun bizilagun baino gehiago bildu ditu, hogeiren bat soldadu barne. Haren alarguna, Yulia, nekez egon daiteke zutik, samina dela eta. Bikoteak bi urte baino gutxiagoko seme edo alaba bat du.

Eliza ortodoxo txiki bateko elizkizunaren ondoren, hileta-segizioa hilerrira doa, eta auzoko batzuk belaunikatu egiten dira parean, eroritakoa ezagutzeko.

«Errespetua erakusten dizut gure alde borrokatzeagatik. Oso gogorra da, pertsona handia zelako, eta, gainera, lagun ona zen», azaldu du keinu hori egin zuenetako batek, Volodimir izenekoak.

«Heroia da», gehitu du. «Errusiarrek borrokatzea beste aukerarik ez digute uzten», erantzun dio lagunaren sakrifizioari buruz. «Ez dago besterik», gehitu du isilune baten ondoren.

Guda garaian ohikoa da norberaren heriotzak ezkutatzea eta etsaiaren heriotzak puztea, eta Errusiak eta Ukrainak datu gutxi eman dituzte bizitza galerei buruz, beren soldaduentzat datu horiek kaltegarriak direlakoan.

Baina Donbasseko gudu odoltsuak agerian uzten ditu hildakoak herrialde osoan pilatzen ari direla. Volodimir Zelenski Ukrainako presidenteak aitortu zuen 50 eta 100 uniformedun ukrainar artean hiltzen direla egunero lurralde horretan.

Oleksiy Arestovych presidentearen aholkularietako batek esan zuen 10.000 soldadu ukrainar hil zirela inbasioa hasi zenetik. Ukrainak Errusiako bajak 31.000 baino gehiagotan kokatu ditu, baina frogarik eman gabe.

Hilerrian, hilkutxaren inguruan biltzen dira minberatuak, eta kaperau militarrari entzuten diote eroria goraipatzen eta ziurtatzen: «Gure herrialdeko errusiarrak garbitu behar ditugu bakean bizi ahal izateko».

Eta gaineratu du bertaratutakoen aurpegiei begiratzen dienean ziur dagoela garaipenean duen fedea ikus dezakeela, galerak eta mina gorabehera.

«Garaipena, ez dago beste aukerarik»

Hiletaren amaieran denek abestu dute Ukrainako ereserkia, batzuek negar egiten dute, baina inork ez du zalantzan jarri sakrifizioa eta borrokan jarraitu beharra.

Funtsezko galdera bat da ea Ukrainak egungo galerei aurre egin diezaiekeen Errusiak arma astunetan eta munizioan nagusitasuna duela jakinda, bereziki artillerian.

Baina mendebaldean dagoen herri honetako bizilagunen erabakiak, tradizionalki herrialdeko eremu abertzaleena izan denak, borrokarako borondatea bere horretan jarraitzen duela erakusten du.

Stepan Kohanchuk Radehiveko udal-mankomunitateko alkateak, Novyi Vytkiv barne, Eferi azaldu dionez, Radehiveko 33.000 herritarretatik mila inguru Armadan zerbitzatzen ari dira. Gerra hasi zenetik 11 borrokan hil dira eta 8 desagertuta daude.

«Garaipena, ez dago beste aukerarik. Irabazi egin behar dugu», erantsi du.