Hungariako Gobernua LGTBI kolektiboaren aurkako oldarraldiari eusten ari zaio, Viktor Orban lehen ministro ultrakontserbadorearen eskutik, liburu-denda bati edo transgeneroen aurkako lege-proiektu bati ezarritako isun errekor batekin.

Lira izeneko dendek 12 milioi florin (32.000 euro) ordaintzeko agindua jaso zuten joan den astean, Bigarren Hezkuntzako bi ikasleren arteko maitasun istorio bat kontatzen duen ‘Heartstopper’ eleberri grafikoa «arauak hautsiz» saltzeagatik.

Agintarien ikerketaren arabera, Alice Oseman autore britainiarraren liburuak, «homosexualitatea irudikatzen duten arren, gazteen sailean eskaintzen ziren, enbalaje hermetiko batek babestu gabe», azaldu zuen Gobernuak.

«Haurrak babesteko» nahiak justifikatutako «ekintza larri» gisa kalifikatu dute, Bruselan arau-hauste prozedura baten xede den 2021eko lege bati jarraiki. Testu honen arabera, ezin da iradoki «sexu-aldaketa eta homosexualitatea» adingabeekin.

Legedi hau komedia erromantikoei edo X sailkatutako filmei aplikatzen zaie jada, baina orain arte liburu-denda gutxitara iritsi da.

«Orain, Estatua ausaz aplikatzen ari da araua», azaldu dio AFPri Krisztian Nyaryk, Lira konpainiako sorkuntza zuzendariak. Isunaren zenbatekoa aurrekaririk gabekoa dela adierazi du, «arau ilunak» eta errespetatzen zailak deitoratuz.

Egoera larria da beste argitaletxe batean ere, Librin. Maiatzean zigor handia jaso zuen, eta gero Gobernuaren gertukoa den Mathias Corvinus Collegium (MCC) Fundazioaren kontrolpean egotera pasa zen zen.

David Vig AI Amnesty Internationaleko Budapesteko zuzendariak eskubideen murrizketa «eskandalagarriak» salatu ditu.

«Gobernua gai hau erabiltzen ari da hain zuzen 2024ko tokiko eta Europako hauteskundeen aurretik, bere oinarrira mugiarazteko eta arreta desbideratzeko», esan dio AFPri. Gogoratu behar da, hain zuzen, zein testuingurutan gertatzen ari den. Izan ere, Europar Batasunak milioika euroko funtsak izoztuta baititu prezioen goraldi betean.

«Bigarren mailako herritarrak»

Viktor Orbanek, Europako balore «iliberalen» defendatzaileak, hainbat neurri polemiko hartu ditu urteetan zehar. Genero-ikasketak, erregistro zibilean sexu-aldaketa inskribatzea eta bikote homosexualek adoptatzeko aukera galarazi ditu 9,7 milioi biztanle ditue herrialdeko Gobernuak.

Legebiltzarrak, halaber, ezkontzaren, familiaren eta generoaren definizio konstituzionala «zalantzan» jartzen dutenen salaketa anonimoa baimentzen zuen testu bat bozkatu zuen apirilean. Baina kritiken aurrean erretiratu egin zuten.

Gainera, Gobernuak fronte berri bat ireki berri du LGTBI kolektiboaren aurka, emakume transgeneroak erretiro aurreraturako programa batetik kanpo uzteko zuzenketa bat aurkeztuta.

«Pentsaezina da urteetan gizon gisa lan egin ondoren bat-batean emakume gisa identifikatzen direnak ustez amek gizartean duten funtsezko eginkizuna saritzen duen sistemaz baliatzea», dio proposamenak.

Testua Veszpremeko auzitegiak Elvira Angyal izeneko emakume transgenero baten alde duela gutxi hartutako erabakiaren erantzuna da, erretiro-programan sartzeko baimena jaso baitzuen. «Probokazioa», Fidesz alderdiaren arabera.

Prozesu judiziala abiatu zuen Hatter gobernuz kanpoko erakundeak «EBeko arauak urratzen dituen» lege-proiektua kritikatu zuen ohar batean.

AI-ko arduradunaren arabera, «bigarren mailako herritarrak daudela dioen mezua zabaltzen du».

Larunbatean Budapesten, hiriburuan, milaka pertsona bildu zituen Harrotasunaren Martxa zela eta, manifestariek atsekabea agertu zuten Europa erdialdeko herrialde honetako eskubideen degradazioagatik, eskualdeko liberalenetako bat izandakoa baita.

Egoera «katastrofikoa» da, deitoratu du Andras Szolnoki 58 urteko abokatuak. «Diktadura honek eskubide-berdintasuna ukatzen du» eta «Erdi Arokoa den normaltasuna» sustatzen du.

Aurreko egunean, 38 herrialde ordezkatzen zituzten enbaxadek eta kultura-erakundeek adierazi zuten «kezkatuta zeudela LGTB+ komunitatea estigmatizatzen laguntzen duten legeekin eta diskurtso politikoarekin».