NAIZ

Britainia Handiak sektore pribatura jo behar, itxaron-zerrendak arintzeko

Rishi Sunak lehen ministroa, North Devon District ospitalean bisita batean.
Rishi Sunak lehen ministroa, North Devon District ospitalean bisita batean. (Finnbarr WEBSTER | AFP)

Erresuma Batuko ospitale-tratamendua hasteko itxaron-zerrendetan zeuden pertsonen kopurua 7,6 milioiraino heldu zen ekainean, 2007an erregistratzen hasi zirenetik errekorra, National Health Service (NHS) erakunde publikoak abuztuan argitaratutako datuen arabera. 383.000 pertsona inguruk urtebete baino gehiago zeramaten zain ohiko tratamendu baterako ekaina amaitzean, eta 7.000k baino gehiago, 18 hilabetez itxaron ondoren, ez zituzten artatu, osasun sistema publikoaren datuen arabera.

Familia-medikuak premiazko eskaera egin eta bi asteko epean onkologoak bisitatu zituen pazienteen proportzioa hiru hamarren jaitsi zen ekainean, % 80,5eraino, Gobernuak ezarritako %93ko helburuaren azpitik. Minbiziaz diagnostikatutako pazienteen %59,2k bi hilabete baino gutxiagoko epean hasi zuten tratamendua, %85eko helburuaren azpitik. Larrialdietako geletan, 26.531 pertsonak 12 ordu baino gehiago itxaron behar izan zuten ekainean artatuak izateko, eta 113.834k, lau ordu baino gehiago. Anbulantziek ia 32 minutu behar izan zituzten, batez beste, larrialdiko kasuak artatzeko, hala nola bihotzekoak eta iktusak.

Rishi Sunak Erresuma Batuko lehen ministroak osasungintzako itxaron-zerrendak bere lehentasun bihurtu zituen, eta, urtarrilean ziurtatu zuenez, «zerrendak murriztu egingo dira eta jendeak azkarrago jasoko ditu behar dituen zainketak». Joan den abuztuan azaleratutako egoeraren aurrean, Steve Barclay Osasun ministroak esan zuen NHSk hornitzaile pribatuak eta hirugarren sektorekoak behar dituela itxaron-zerrenden denbora laburtzeko.

Sektore pribatuko zortzi diagnostiko-zentro komunitario sortuko direla iragartzean, Barclayk adierazi zuen, bere ustez, NHSk «eskura dituen baliabide guztiak erabili behar dituela bizitzak salbatzen dituzten eta presioa arintzen duten kontrolak egiteko». «Sektore independentean dagoen gaitasuna aprobetxatzen badugu eta pazienteei ahalmen diagnostiko hori behar dutenean doan eskuratzeko aukera ematen badiegu, tratamendua jasotzeko leku gehiago eskaini ahal izango dizkiegu pazienteei, eta, horrela, gaixotasun larriak azkarrago diagnostikatu eta tratamenduak lehenago hasi ahal izango ditugu», adierazi zuen.

«Hautazko errekuperazioari buruzko lantaldeak sektore independentean eskuragarri dagoen ahalmen diagnostiko gehigarria identifikatu du, eta orain zabalago erabiliko dugu, pazienteek behar duten arreta azkarrago eskura dezaten», gaineratu zuen. NHSk 114 diagnostiko-zentro inguru ditu, eta hornitzaile pribatuek kudeatutakoak lau izatetik hamabi izatera igaro ziren. Hego- mendebaldeko bost zentro berri, Kornuallesetik Bristolera, Ivan Bradbury enpresari britainiarrak sortutako InHealth izeneko enpresak kudeatuko ditu.

«NHS bere historiako krisirik handienean dago», esan zuen Wes Streeting diputatu laboristak. «Jendeari ezinezkoa egiten zaio familia-medikuarekin hitzordurik edo ebakuntzarik lortzea behar dutenean. Larrialdi batean, ez dago anbulantzia garaiz iritsiko den bermerik, baten bat iristen bada behintzat». Kritikoek argudiatzen dutenez, pandemiaren eraginak larriagotutako funtsik gabeko urteek osasun-zerbitzua eta langileen zati handi bat borrokan utzi dituzte. Iaz, Jeremy Hunt kantzilerrak 3.300 milioi libera gehiago konprometitu zituen NHSren aurrekonturako hurrengo bi urteetako bakoitzerako. Gaineratu zuen eskulan eskasia zela NHSren arazo handienetako bat.

24.000 mediku inguru greban

Egoera horri gehitu behar zaio astearte honetan Erresuma Batuko 24.000 mediku espezialista inguru, Britainia Handiko Mediku Elkarteko (BMA, ingelesez) kideak, grebari ekin diotela, Gobernuari soldatak hobe ditzala eskatzeko. Halaber, asteazkenean ere lanuztea egin zuten, mediku egoiliarrek deitutako lau eguneko beste greba batean.

Espezialista britainiarrek uztailaren 20an eta 21ean eta abuztuaren 24an eta 25ean egin zituzten grebak, eta mediku egoiliarrek, berriz, lau eguneko beste lanuzte bat egin zuten, irailaren 11n hasi zena. Martxotik, mediku egoiliarrek 19 greba egun egin dituzte. Oraingoa NHSk dituen 75 urteetan bi mediku kategoriek batera greba egin duten lehen aldia izan da.