Hiru Behien Zerga, tratu zaharrak maskararekin
Europako trataturik zaharrena pandemiaren egoerari egokitu behar izan da aurten. Hala ere, urteroko datetan egin dute tratua, Baretous eta Erronkariko agintariek, maskarak jantzita eta distantziak mantenduta.
Hiru Behien Zergaren erritua, Europan indarrean dagoen mugaz gaindiko trataturik zaharrena, ospatu dute aurten ere San Martin harriaren inguruan Nafarroako eta Biarnoko agintariek. Zeremonia txikiagoa izan da aurten, covid-19 gaitzaren ondorioz hartu beharreko neurri eta mugek ez baitute eragotzi hitzarmena egitea. Urtero Hiru Behien Zerga deritzona ordainduta, Baretous eskualdeko artzainek Erronkariko bazkalekuak ustiatzeko baimena jasotzen dute. Hitzarmenak 1375ean du jatorria, urte horren aurretik erronkariarrek eta biarnotarrek mendeak eman baitzituzten liskarretan.
Ospakizuna urteroko datan egitea adostu zuten Baretous haraneko agintariek eta Erronkariko Uztarrotz, Izaba, Garde eta Urtzainkiko herrietako agintariek, baina «pandemiaren aurrean portaera eta gizalegearen eredu» izatea.
Erritua ahalik eta pertsona gutxienekin egin dute, maskarak eta distantziak mantenduta, baina bi alderdietako agintarien nahitaezko presentzia izatea adostu zuten hasieratik. Bertan behera utzi dira, halaber, festa honek ekarri ohi dituen ekitaldi tradizionalak, hala nola ohiko herri bazkaria edo musika edo kultura taldeak.
Errituari berari dagokionez, aldatu egin da osasun araudira egokitzeko (parte-hartzaileek ez dituzte eskuak San Martin harriaren gainean jarri, ituna zigilatzeko, ohikoa den bezala) eta, horrekin batera, «Pirinioen bi aldeetara erantzukizunaren eta leialtasunaren irudia eman nahi izan zaie gure nortasun sustraiei».
Alde banako ordezkaria, mende askoan egin den bezala, lantza batekin aurkeztu da, eta Baretous haraneko udal ordezkariak harriaren alde banatan jarri dira, segurtasun tartea mantenduz.
Zeremoniako idazkariak adierazi duenez, Aretteko alkatea izan da lehena lantza iltzatzen. Ondoren, Izabako alkateak gauza bera egin du, bere lantza iltzatuz, dibisa haragitsuarekin, lurrean, harriaren gainean bermatuta, Baretous aldera (Erronkaribarko bizkarrean zuela).