Gazak «hondoa jo» du Israelen blokeoak eragindako krisiak jota

Gazako Zerrenda «hondoa jotzen» ari da, krisi ekonomiko eta energetiko batek kolpatuta, eta egoerak «ez du irtenbiderik izango Israelen blokeoa amaitu arte».

«Indarrean 17 urte daramatzan blokeoak arazo asko eragin eta sakonagoak bihurtu ditu», dio Hazem Qasemek, Gazan gobernatzen duen Hamas mugimendu islamista palestinarraren bozeramaileak, Zerrendako hiriburuko bere bulegotik. Elkarrizketan zehar, behin baino gehiagotan moztu da argia, uda honetan argindarraren hornidura nabarmen murriztu baita, erregaien prezioen eta kontsumoaren goraldiaren eta tenperatura altuen ondorioz.

Egoera honek Gazako biztanleen nahigabea areagotu du eta, azken asteotan, haien kexak biral bihurtu dira sare sozialetan. Gainera, iragan igandean, milaka pertsona kalera atera ziren hainbat puntutan bizi baldintza txarren aurka protesta egitera.

Azkenaldiko mobilizazioak, iparraldetik hegoaldera egin zirenak, birtualki deitu zituen ‘Bizi nahi dugu’ kanpainak. 2019an izen bereko kolektiboak antzeko ekimenak deitu zituen eta Zerrendako agintariak haien aurka oldartu ziren.

«Non daude elektrizitatea eta gasa?», oihukatzen zuten Poliziak sakabanatu zituen martxetako batean bildutakoek. Hainbat atxiloketa ere izan ziren igandean.

Hamaseko bozeramaileak onartu du «jendea gero eta nekatuago» dagoela, eta ohartarazi du «egungo krisiak eztanda» eragin dezakeela Gazan; izan ere, 2,3 milioi biztanle baino gehiago ditu Gazan, eta, hein handi batean, zentral elektriko bakar baten menpe dago.

Gaur egun, «herritarrek egunean bost orduz edo gutxiagoz dute hornidura elektrikoa eskuratzeko aukera», beste garai batzuetan baino fluxu baxuagoa, orduan zortzi ordukoa baitzen.

Testuinguru honek kalte handia egiten dio blokeoak jada ahitutako Gazako jarduera ekonomiko eta industrialari. Oinarrizko produktuen gabezia ere sortzen du eta batez ere Egiptotik «inportatutako ondasunen kostuak handitzen ditu», prezioen garestitze globalaren ondorioak areagotuz.

Krisi kroniko horren aurrean, herritarren ia %50 langabezian daude eta gazatarren %80 nazioarteko laguntzaren mendeko dira. «Gobernuak diru-sarrerak biltzeko eta oinarrizko gastuari aurre egiteko duen gaitasuna gero eta txikiagoa da», esan du Qasemek.

Qasemen arabera, Israelek 2007an Gazaren gainean ezarritako blokeoa da arazo nagusia. Urte horretan, Hamas iritsi zen boterera Zerrendan eta ordutik, Zisjordaniako zati batzuetan gobernatzen duen Aginte Palestinarraren buru den Fatah alderdiarekin etsaituta dago.

«Herriak zatiketaren amaiera nahi du», abestu zuten igande honetan Gazako manifestariek, Palestinako bi fakzio nagusien arteko lehiaz nekatuta, Gaza eta Zisjordania 2007tik bi erakunde desberdinek gobernatzea eragin baitzuen.

Adiskidetzea

Aste honetan, Palestinako fakzio gehienak Egipton bildu dira adiskidetzea berriro aztertzeko, eta bertan izan dira Palestinako Aginteko presidente eta Fatahko buru Mahmud Abas eta Hamaseko buru Ismael Haniyeh.

Biek zatiketaren amaiera eskatu zuten, eta adiskidetzea burutzeko Batzorde bat sortuko zela iragarri zuten, nahiz eta iraganean antzeko hainbat neurri izan ziren, batasuna ekarri ez zutenak.

Hala ere, Qasemen arabera, orain itunerako aukera bat dago eta aprobetxatu egin behar da, batez ere agenda antipalestinoa duen eskuin muturreko bazkideak dituen Gobernu israeldar bat dagoelako, barne ezberdintasunen gainetik dagoen kausa komuna.

Horren aurrean, «erresistentzia bateratuko estrategia» martxan jarri beharra dago, «ekintza militarrarekin» eta «tresna politiko eta diplomatikoekin», bai Gazatik, bai Zisjordaniatik, Qasemek ondorioztatu duenez.