Azken hilabete hauetan, makina bat dei jaso dut Euskalteletik, beraiek eginda, jakina, nik behin ere deitu gabe; nonbait gose handia dute beraien sarea zabaltzeko. Azkeneko deia 2020-08-07an izan zen, erdaraz, gainerako guzti-guztiak bezalaxe. Neronek beti eskatu izan diet euskaraz artatua izan nendin, baina ez dut sekula santan ere halakorik lortu. Azken dei horretan, emakumezko atsegin batek, espainiera garbian, esan zidan, euskaraz artatua izan nahi banuen, bezeroen arretarako telefonora deitu beharnuela; begira ezazue zeinen erosoa bezeroentzat, eta, batez ere, zein berdintasun egoera bi hizkuntzen artean! Gainera, ni ez naiz beren bezeroa, eta, deitu ere, neronek ez nien deitu, beraiek baizik! Ez al da esaten, ba, bezeroek eta bezerogaiek beti dituztela arrazoia eta lehentasuna? Euskaltelekoak ez al daude, ba, zerbitzua emateko?

Deitu zidan emakumezkoak ez zeukan ez Bizkaiko azenturik ez eta doinurik ere, baina, bueno, horrek ez du aparteko garrantzirik, garrantzitsuena da norbaitek zerbitzua euskaraz ematea, kanpoan jaioa bada ere, baina horretaz, ezta arrastorik ere.

Antzeko egoera deserosoa behin baino gehiagotan pairatu ondoren, bururatu zait begiratzea Euskal Wikipedian, jakiteko zer jartzen duen, besteak beste, Euskaltel telefonia konpainiari buruz, eta hauxe da, laburbilduta, aurkitu dudana: EAEko alderdi politiko hegemonikoak harreman handia izan omen du Euskaltelekin hasieratik; lehendakari ohi bat izan omen zen Euskalteleko lehen presidentea; EAEn akziodun nagusia Kutxabank omen da; 2019ko martxoan akziodunen hurrenkera honako hauxe omen zen: Kutxabank, Zegona, Capital Group, Abanca, Artemis, Citogroup; beste inbertitzaile txiki batzuk, burtsa eta langileak barne: %39,22. Euskararen aldeko ekintzak ere egiten omen ditu: publizitatean eta bezeroei telefono bidezko arreta zerbitzuan elebitasuna aplikatzen omen du. Langileriaren prestakuntza; euskara ikastaroak %38k jaso omen zituzten 2007 eta 2008 artean. Diru-laguntzak honako hauei ematen omen dizkete: Ibilaldia, Kilometroak eta Euskaltzaindiari, Euskaltel Fundazioaren bitartez. Fakturak elebidunak omen dira eta euskara hutsean ere egiten omen dituzte, hala eskatuz gero. Jakinarazpenak, kontratuak eta barne-komunikazio estandar guztiak elebidunak izaten omen dira. Erantzungailua, bai finkoan, bai eskukoan, euskara hutsean konfiguratzeko aukera omen dago. Hamaika Telebistaren sustatzaileetako bat eta bazkide teknologikoa ere omen da aldi berean, eta, Berria, Gara, Le Journal de Pays Basque, Elkar eta Deiarekin aritzen omen da elkarlanean. Hizkuntza politika garatzeko, urtero, aurrekontuaren %5 bideratzen omen du. Bai Euskarari eta Bikain sariak jaso omen ditu, eta, azkenik, euskararen aldeko jarrera nabaria duela dio Euskarazko Wikipediak.

Bueno, ba, jaun-andreok, Euskal Wikipediak hori guztia baldin badio, egia dela sinistu beharko dugu, eta, bejondeiela Euskaltelekoei! Hala eta guztiz ere, ni behartuta nago esatera, azken urteotan guztietan, beraiek deitu didaten aldi guztietan erdara hutsean egin didatela, alegia, espainieraz, nahiz eta nik aldiro eskatu eta adierazi zerbitzua, hau da, azalpenak ere, euskaraz jaso nahi nituela. Sekula santan, ordea, ez dut urrutitik ere lortu halakorik, hamaika aldiz eskatu banien ere.

2020-07-16an, Euskalteleko komertzial batek deitu zidan, bezperan, beste langile erdaldun batekin hitz egin ondoren, nik hala eskatuta, hots, langile euskaldun batekin mintzatu nahi nuela; hark, baietz, biharamunean norbaitek deituko zidala euskaraz erantzuteko. Deia Bilbotik egin omen zidan saltzaile hark, baina, berriz ere, gaztelaniaz: Valentziako erkidegokoa zela esanez, justifikatu nahi izan zuen bere euskaltasun eza. Nik ez nuen amorerik eman. Azkenean, eztabaida bero samarra izan genuen: nik euskaraz artatua izateko eskubidea neukala erreibindikatu nion behin baino gehiagotan. Hark, ezetz! Azkenik, modu kategoriko eta inposatzailean, esan zidan ni ere espainiarra nintzela; nik, ezetz, euskalduna nintzela, besterik gabe. Gainerako guztia, konkista beliko eta kultura genozida baten ondorioa dela azaldu nionean, orduan, berak, haserre, elkarrizketa eten zuen.

Beste xehetasun txiki bat, baina nahiko esanahitsua: Googlen, idatzi, bere webgunean sartzeko, eta, defektuz, beti espainieraz agertzen da, nahiz eta euskaraz eskatua izan; gero, bai, orrialde barruan, eskatu ahal zaio hizkuntza aldatzeko, baina, hor ere, argi eta garbi ikusten da Euskaltelek zein hizkuntzari eta zein erabiltzaileri emanten dion lehentasun osoa.

Bukatzeko, Euskalteleko zuzendari jauna, nik uste dut, telefonoz, balizko berezo guztiak (niri, behintzat, hola gertatu izan zait kasu guztietan) espainieraz hitz egitera behartzea nahi eta nahi ez, ez dela batere egokia, bestela, hitz hori zeharo soberan dago. Eta, era berean, Euskalteleko saltzaile bati entzun eta onartu behar baldin badiot ni espainiarra naizela nahitaez, telefono konpainia hori erabat lekuz kanpo dago niretzat; horrela oso nekez limurtu eta konkistatuko nau.