Akordio eskasa EBn: hegazkinek erabiltzen duten erregaiaren %2 baino ez da jasangarria izango 2025etik aurrera

Europar Batasuneko Kontseiluak eta Europako Parlamentuak behin-behineko akordio politiko eskasa lortu dute, hegazkinek erabiltzen duten erregaiaren %2 2025etik aurrera jasangarria izan dadin, eta %70 2050erako.

Hogeita zazpi herrialdeetako enbaxadoreek Europako erakundeen eta Parlamentuko Garraio eta Turismo Komitearen aurrean onartu behar dute akordioa, eta, ondoren, Kontseiluak eta Parlamentuak, oro har. Akordio horren arabera, abiazio-erregaien %2 gutxienez berdeak izango dira EBn 2025ean, eta proportzio hori bost urtean behin handitzen joango da.

Horrela, 2030ean gutxienez %6koa izan beharko du, 2035ean %20koa, 2040an % 4koa, 2045ean %42koa eta 2050ean %70ekoa, Euroganberak eta EBko Kontseiluaren Suediako presidentetzak ohar baten bidez zehaztu zutenez.

Gainera, erregaien mixaren proportzio espezifiko batek (2030ean %1,2, 2032an %2, 2035ean %5 eta 2050ean %35era pixkanaka iritsiz) e-kerosenoa bezalako erregai sintetikoak barne hartu behar ditu.

Europako Batzordeak ‘Fit for 55’ izena jarri zion legegintza-pakete titanikoan jasotako garraioaren arloan adosteke zegoen azken dosierra da, 2030ean CO2 isuriak gutxienez %55 murrizteko helburuari erreferentzia eginez, 1990arekin alderatuta, orain arte indarrean zegoen %40aren aldean, mende erdian deskarbonizazioa lortzeko tarteko helburua.

Erregai iraunkorrak

Akordioaren arabera, «abiazioko erregai jasangarriak» terminoak erregai sintetikoak, nekazaritzako edo basogintzako hondakinetatik sortutako zenbait bioerregai, algak, biohondakinak, sukaldeko olio erabilia edo animalia-gantz jakin batzuk, eta hondakin-gasetatik eta plastikotik sortutako abiazioko erregai birziklatuak barne hartuko ditu.

Hala ere, elikagai- eta bazka-laboreetan oinarritutako erregaiak eta palma- eta soja-materialetatik eratorritako erregaiak ez dira ekologikotzat joko, ez baitira iraunkortasun-irizpideekin lerrokatzen.

Behin-behineko akordioak hidrogeno berriztagarria erregai iraunkorreko mix baten parte gisa ere jasotzen du, Euroganberak nabarmendu zuenez.

Etiketa ekologikoa

Akordioak jasotzen du, halaber, ingurumen-etiketatze berri bat martxan jartzea, hegazkinentzat eta airelineentzat borondatezkoa, ingurumen-jarduera frogatu ahal izateko.

Etiketak bidaiari bakoitzeko karbono-aztarna, bidaiari bakoitzak isuritako CO2 mailak edo hegazkinen eraginkortasuna neurtuko ditu.

Hegazkin-eredua, bidaiari-kopurua, pisua edo erabilitako erregai-mota hartuko ditu kontuan, eta Aire Segurtasuneko Europako Agentziak ezarritako irizpide zientifiko komun batzuen mende egongo da.

Etiketa horri esker, bidaiariek konparatu ahal izango dute ibilbide berean konpainia desberdinek egindako hegaldien ingurumen-betetzea.

Isunak eta salbuespenak

Airelineak, aireportuak edo erregai-hornitzaileak ez betetzeagatiko isunen diru-sarrerak ikerketara eta berrikuntzara bideratuko dira, erregai iraunkorren eta konbentzionalen arteko prezio-aldea salbatzeko.

Hala ere, aukera ematen da estatu kideetako agintari eskudunek hegaldi jakin batzuetarako tankeen garraioari buruzko xedapenetatik salbuesteko, zailtasun operatibo larriak eta errepikakorrak daudenean edo erregaiaren horniduran egiturazko zailtasunak daudenean, identifikatutako irizpideen arabera, Kontseiluak zehaztu duenez.