Arrano arrantzalea eta txirritxo txikia berreskuratzeko ekintzak Txingudiko paduretan

Txingudiko paduretan, arriskuan dauden arrano arrantzalea eta txirritxo txikiaren ugalketa laguntzeko ekimenak jarri ditu abian Gipuzkoako Foru Aldundiak. Bi habia artifizial egokitu dituzte Plaiaundin arranoei zuzenduta, eta txirritxoaren kasuan, plataforma bat.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamentuak bi jarduera «berritzaile» jarri ditu abian Txingudiko paduretan, arriskuan dauden bi hegazti espezie berreskuratzeko: arrano arrantzalea eta txirritxo txikia.

Ohar baten bidez, Xabier Arruti diputatuak adierazi du ekintza horiek Plaiaundin egin direla, Aldundiko Basa Fauna eta Landarediaren Zerbitzuaren eskutik. Zerbitzu horrek, bere eskumenen artean, basafauna kontserbatzea eta ibaietan eta estuarioetan dauden Natura 2000 Sareko eremuen kudeaketa ditu.

«Espazio horiek funtsezkoak dira hegaztien biodibertsitatea eta biziraupena kontserbatzeko, eta gure asmoa da horiek zaintzea eta gizartea sentsibilizatzea», nabarmendu du.

Foru diputatuak adierazi duenez, lehenengo jarduketaren protagonista arrano arrantzalea da. Joan den abenduan bi habia artifizial jarri ziren Plaiaundin, bata San Lorentzo aintziran eta bestea Itzaberri inguruan.

Arrutik azaldu duenez, helburua da «Txingudiko ugaltzaile gisa finkatzen laguntzea». Habia artifizialak zuhaitzetan jarri dira. San Lorentzoren kasuan, aukeratutako zuhaitza alamo zuri bat izan da, eta plataforma 17 metrora igotzen da (bosgarren solairuaren baliokidea). Horrek argi uzten du jardueraren konplexutasuna; izan ere, habiak 1,5 metroko kanpo-diametroa du eta 150 kilo pisatu ditzake.

Itzaberriren kasuan, makal beltza da aukeratutako alea, eta habia beheragoko altueran dago (12 metro inguru). Txingudi bi populazio jarri berrien eta espezie hori hedatzen ari den erdibidean dago, Bizkaikoa (Urdaibai) eta Estatu frantsesekoa (Landak), hurbilen dagoen bikote habiagilearengandik (Marais d 'Orx) 40 kilometrotara.

Beraz, Txingudik «bikote ugaltzaile bat instalatzeko baldintza egokiak ditu, eta espeziea garai egokian ikusi ahal izan da, lurraldekako portaera erakutsiz, giza eragozpenengatik hazkuntza gauzatu gabe», adierazi du foru diputatuak.

Gainera, jakinarazi duenez, «Fauna eta Flora Zerbitzuko teknikariek aurreratu dute aleren bat jarri berri diren habietako batean pausatu dutela, eta hori seinale itxaropentsua da etorkizunean ugaltzeko».

Espezie migratzailea da, eta neguan Plaiaundira etortzen dira Europako iparraldetik, «baina udan Penintsularen hegoaldean eta Afrikan negua ematen duten aleak ere hemen jar litezke, hemen Txingudin ugaltzeko». 52 eta 60 zentimetro arteko altuera duen hegazti harraparia da, 152 eta 167 zentimetro artekoa.

Plataforma flotatzailea

Bigarren ekinbidea txirritxo txikiarentzat da. Plaiaundin plataforma flotatzaile bat eraiki da. Plataforma horrek, nolabait, espezie horrek ugaltzeko behar dituen baldintza naturalak erreproduzitzen ditu, hau da, legar eta ibai-harritxoen eremuak, non txirritxoak arrautzak erruten dituen, habiarik egin beharrik gabe, eta harriekin ondo kamuflatuta geratzen da.

Plaiaundin dauden habitatetan gertatu diren aldaketek harri-koskorrez hornitutako lur biluziaren azalera murriztu dute, eta espezie horren bikote ugaltzaileen kopurua «nabarmen murriztu da», azaldu du.

Halaber, adierazi duenez, «espezie migratzailea da hau, udan ugaltzeko bisitatzen gaituena, eta jarduera honekin gainbehera hori konpondu nahi da». Txoritxo txikia kaltebera gisa katalogatuta dago Espezieen Euskal Katalogoan.