Jokoaren erregulazioa gogortuko duela iragarri du Lakuako Gobernuak
Lakuako Gobernuak jokoaren erregulazioa gogortu egingo duela iragarri du asteazken honetan, «eskaintza doitzeko, joko patologikoari aurrea hartzeko eta osasun publikoa bermatzeko» helburuarekin.
Lakuak 2016ko Jokoaren Erregelamendu Orokorra aldatuko du datorren hiruhilekoan, joko-lokalen eta ikastetxeen arteko distantziak eta establezimenduen arteko gutxieneko metroak murrizteko, lokalen kopurua murrizteko eta sarbideak kontrolatzeko. Publizitatea ere mugatuko da, eta datozen hiru urteetan ez da lizentzia berririk emango.
Hala baieztatu du asteazken honetan Josu Erkoreka lehen lehendakariorde eta Segurtasun sailburuak, Jonatan Garcia Rabadan EHUko Soziologia eta Gizarte Lan Saileko irakasle laguntzaile eta ikertzailearekin batera Bilbon egindako agerraldian, Jokoaren Euskal Behatokiaren sorreraren hirugarren urteurrena eta Ausazko Jokorik Gabeko Eguna ospatzeko.
Aurreikusitako erreformak ezarriko du ezingo dela joko-lokalik edo apusturik egon araututako ikastetxeetatik 150 metro erradial baino gutxiagora, eta establezimenduen artean gutxienez 500eko distantzia egon beharko dela.
Gobernuak, gainera, mugatu egingo du joko-enpresen publizitatea, eta mota horretako lokal guztietarako nahitaezko sarrera-kontrola ezarriko du, baita haien ostalaritza-eremuetarako ere, eta, datozen hiru urteetan, ez da lizentzia berririk emango ostalaritza-lokaletan eta joko-aretoetan joko-makinak instalatzeko. Denbora horretan gertatzen diren baimen edo lizentzia horien baja guztiak behin betikoak izango dira.
Erkorekak berretsi egin du Lakuako Gobernuak joko problematiko eta patologikoaren aurkako borrokan duen konpromisoa eta inplikazioa, eta azaldu du araudia gogortzea ekarriko duen lege-erreforma honek helburu hirukoitza duela: EAEn jokoaren eskaintza «sozialki onargarriak diren marjinetara» egokitzea, osasunaren babesa eta joko problematikoaren prebentzioa bermatzea eta adingabeak eta kolektibo kalteberak babestea.
Gutxieneko distantzia murriztea
Lehenik eta behin, Lakuak murriztu egingo ditu joko-establezimenduen artean behar diren gutxieneko distantzia fisikoak.
Biztanleriari eta geoespazioari buruzko azterketak egin ondoren, erabaki da edozein joko-lokalen arteko gutxieneko distantzia 500 metro erradialekoa izango dela. Orain arte, 150 eta 600 metro arteko distantzia dago baimenduta lokal motaren arabera, eta Gobernuak 500 metro erradialetara zabaltzen eta bateratzen du nahitaezko gutxieneko distantzia, lokal mota edozein dela ere.
Era berean, ezin izango da jokorako lokalik edo apusturik egon araututako ikastetxeetatik 150 metro baino gutxiagora. Lehen aldiz, 150 metro erradialeko gutxieneko distantzia bat sortuko da lehen hezkuntza, bigarren hezkuntza eta Lanbide Heziketa ikasten diren zentroetara.
Gainera, bingoek ezingo dute beren azaleraren %50 baino gehiago erabili joko-makinak instalatzeko. Gehienez 60 apustu-lokal egongo dira, orain arte gehienez 75 ireki daitezkeenean.
Lehiaketa publiko bidez apustu orokorrak ustiatzeko baimena duten enpresen kopurua 3tan mantendu da, eta 170tan finkatu da joko-aretoen kopurua; une honetan 209 dira.
Gainera, araudi berria onartzen denean, Lakuak ez du ostalaritzarako makinak ustiatzeko baimen berririk emango datozen hiru urteetan.
Une honetan 8.025 joko-makina, apustu, loteria edo txartel daude ostalaritzako lokaletan, eta hirurteko honetan gertatzen diren baimen horien baja guztiak behin betikoak izango dira. Halaber, gutxienez 3 metro koadroko espazioa markatzen da joko-postu bakoitzerako.
Araudi berriaren hirugarren aldaketa garrantzitsu bat establezimendu horietarako sarbide-kontrolari buruzkoa da: nahitaezkoa izango da joko-lokal guztien sarrera kontrolatzea, haien ostalaritza-eremuetarako sarbidea barne.
Publizitatea
Datorren urtetik aurrera emango diren aldaketen laugarren bloke garrantzitsua jokoari buruzko publizitatearekin lotuta dago. Lakuak murrizketak areagotuko ditu, eta, besteak beste, debekatuta dago komunikabideetan jokoaren inguruko publizitatea egitea goizeko 6.00etatik gauerdira bitartean.
Era berean, ezin izango da iragarkirik argitaratu ospe publikoa duten pertsonekin edo adingabeak direnekin, eta publizitateak ezin izango du iradoki jokoa azkar eta diru-ahaleginik gabe lortzeko metodo erraza denik.
Gainera, ezingo da publizitate-erreklamazio gisa erabili kirol-instalazioen, entrenamendu-zentroen, taldeen edo lehiaketen izena, marka edo izen komertziala, eta ezingo dira babestu joko-establezimendu, -enpresa edo -operadoreekin egindako kamisetak edo -ekipamenduak.
Bestalde, Erkorekak adierazi du araudi berriarekin zabaldu egiten dela pertsonak debekatuen erregistroan izena emateko lekuen sarea. Osakidetzaz eta errehabilitazio-elkarteez gain, Ertzaintzaren ertzain-etxeetan ere egin ahal izango dira inskripzioak, online jokorako eta jokorako lokaletan bertan.
Pertsona bat erregistro horretako kide denean, ezin da EAEko joko-establezimendu batean sartu, 6 hilabete igaro ondoren inskripzioa ezeztatzeko eskatzen ez badu.
Txostena
Bere hitzaldian, Jonatan Garcia Rabadanek hiru urte hauetan Jokoaren Euskal Behatokiak argitaratutako lanen berri eman du. 2018ko urrian sortu zen, EAEko jokoaren egoerari buruzko azterlan, analisi eta ikerketa iraunkorrak zentralizatzeko foro gisa.
Ildo horretan, azterlanaren gai nagusia «jokoak euskal gizartean presentzia argia duela berrestea» da, biztanleriaren %70,5ek azken urtean gutxienez behin jokatu edo apustu egin baitu.
Aldi berean, aipatzekoa da, halaber, inkestatutako pertsonen gehiengoak (%79) adierazi zuela haurtzaroan eta/edo gaztaroan senideren bat ikusi zuela jolasean, eta ehuneko txikiago baina garrantzitsuago batek (%24,7) aitortzen zuela jokoan 18 urte bete baino lehen hasi zela, hau da, legez ezarritako gutxieneko adina baino lehen.