EAEko Arartekoak 2021ean osasunari buruz jaso zuen kexa kopurua bikoiztu egin zen
EAEko Arartekoak iaz jaso zituen kexen %15 osasunari buruzkoak izan ziren. Aurreko urtean bezala, covid-19aren pandemiak horretan eragina izan du, kexa gehienak horren inguruak izan baitira. Txertoak, pasaportea eta atzeratu diren ebakuntzak izan dira gai nagusiak.
EAEko Arartekoak osasunari buruz jasotako kexak bikoiztu egin ziren 2021ean, aurreko urtearekin alderatuta, eta bigarren blokerik ugariena izatera igaro ziren, gizarte bazterketarako laguntzek eragindakoen atzetik.
Manu Lezertuak 2021eko urteko txostena eman dio gaur Bakartxo Tejeria Gasteizko Parlamentuko presidenteari, eta ondoren prentsaurrekoa eman du datu garrantzitsuenak aurkezteko.
Lezertuak aitortu du pandemiak berriro ere «eragina» izan duela bere jardueran, 2020an egin zuen bezala, pandemiari aurre egiteko hartutako neurrien ondorioz osasunarekin lotutako kexak «nabarmen areagotu» direlako.
Zehazki, iaz 348 kexa idatzi izan ziren arlo horrekin lotuta, 2020an 171 izan ziren bitartean; Arartekoak iaz jasotako 2.700 kexen %15 izan ziren.
Kexen gorakada, batez ere, pandemiaren gailurretan premiazkoak ez diren operazioak atzeratzeko erabakiagatik eta txertoa ematerakoan hainbat patologia lehentasunezkotzat hartzeagatik izan ziren.
Kexak aurkezteko beste arrazoi bat covid pasaportea izan zen, tresna hori «alferrikakoa» dela edo gehiegizko eskakizuna dela iritzita.
Covid-arekin lotutako gaiak alde batera utzita, osasunari buruzko aurreko urteetako kexa errepikatuenak agertu ziren, hala nola anbulantzien eskuragarritasuna, euskarazko arreta eta itxaron zerrendak.
Arartekoak adierazi du, halaber, zertxobait handitu direla gizarte bazterkeriaren aurkako dispositiboekin lotutako kexak, 508 izan ziren 2021ean, aurreko urteko 497 kexen aldean (jasotasko kexen %20), eta horietatik %90 Lanbidek Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren eta Etxebizitzarako Prestazio Osagarriaren kudeaketan izandako jarduketei buruzkoak direla.
Ukrainako gerraren ondorioez eta erakunde horren jardueran duen eraginaz galdetuta, Lezertuak aitortu du oraindik goiz dela eta ez dela horri buruzko kexarik edo kontsultarik jaso, baina erakundeei dei egin die errefuxiatuei laguntzeko baliabide guztiak antolatzeko eta koordinatzeko, emakume eta haurrekin trafikatzen duten mafien «arriskuak» saihesteko.
Energiaren prezioen igoerari eta horrek herritarren egunerokoan duen eraginari dagokionez, gogorarazi du erakundea kezkatuta dagoela gai horrekin.
Kexak eta kontsultak
Prentsaurrekoan Arartekoaren erakundeak iaz izandako jarduerari buruzko datu orokorrak eman dira, 12.491 ekimen egin baitziren, aurreko urtean baino %27 gehiago, eta horietatik 7.578 kexak eta kontsultak izan ziren.
Gainera, 2.131 kexa-espediente ebatzi ziren (2.061 2020an) eta 1.422 ebazpen eman ziren (1.432 duela bi urte). Kexa-prozeduren batez besteko iraupena 50 egunekoa izan zen.
Kexa-espedienteak aztertuta, %45 ingurutan zegoen administrazioaren okerren bat (2020an %43 izan zen). Kasuen %87an, erreklamazioa eragin zuen jarduera zuzendu zuen zegokion erakundeak.
Aurreko urteetan bezala, Lakuak bildu ditu kexa gehienak (%52,6), ondoren udalek (%34,1) eta aldundiek (%8,6).
Arartekoaren haurren eta nerabeen bulegoaren jarduerari dagokionez, iaz 454 kexa-espediente izan ziren, eta horietan berariaz egon ziren inplikatuta haurrak eta nerabeak, herriaren defendatzailean aurrean aurkeztutako guztien %16,4.