Kukutzak espazio libre, okupatu eta autogestionatu gisa funtzionatzen zuen, eta gazteria-, kultura- eta aisialdi-zentro gisa erabiltzen zen, 1996tik 2011ra arte, hiru eraikin ezberdinetan garatuta. Lehenengoa, Kukutza I, 1996an hiru hilabetez; ondoren, Kukutza II, 1998an bi hilabetez; eta, azkenik, Kukutza III, 1998tik 2011ra arte abandonatutako lantegi batean. Azken honek jarraitutasun eta jarduera publiko luzea izan zuen.

Udalak hustuketa hura baino 10 bat egun lehenago eman zuen eraisteko baimena; beraz, herritarrak sirenen zain zeuden. Eta askok berehala erantzun zioten, kalera irten ziren kazolak eta bestelako tresnak jotzera. GARA egunkariko Agustin Goikoetxea kazetariak jaso zuen gertatzen ari zenaren berri.

05.30ean, Gordoniz kalean, Errekaldeko kale nagusian, dozenaka pertsona zeuden erresistentziari laguntzeko prest, eta ertzainek zapaldu egin zituzten. Iñaki Carro abokatua bera hurbiltzen saiatu zenean, pilotakadaka hartu zuten. Egun hartan Errekaldeko Gazte Asanbladaren interesak defendatzen zituen abokatua hirutan kolpatu zuten.

Hainbat egunetan zain egon ondoren eta bizilagunek elkarrizketarako deia egin ondoren, uniformedunek piztutako indarkeriaren aurrean erresistentzia «aktibo, positibo eta konstruktiboaren» fase iragarria iritsi zen Kukutzan. Erresistentziaren aurrean, tanketa bat erabili zuen Ertzaintzak sarrerako atearen kontra, hustuketa hartako irudi gogoratuenetako bat bilakatuz.

Erreakzioak ez zuen itxaron. 06.00 aldera 200 lagunek Gordoniz kalea okupatu zuten, kazolekin dilin-dalan, etengabe «Kukutzatik ez dira pasako» edo «Polizia gutxiago, kultura gehiago»  oihukatzen zuten bitartean. Gaztetxearen inguruan Ertzaintzak ezarritako perimetroak ibilgailuen eta pertsonen joan-etorria eragozten zuen, gazteen alertagatik eta karga polizialengatik ustekabean altxatzen zen auzo batean, edukiontzien gurutzaketarekin erantzunda. Udalak gerora jakinarazi zuenez, Bilbon zeuden 7.000 zabor-edukiontzietatik 940 barrikadak altxatzeko irauli ziren eta horietako 80ri su eman zitzaien.

Zaila zen Errekaldeko kaleetan zehar mugitzea, Kukutzaren aldeko edozein adierazpeni erantzuten zioten agente armatu desafiatzaileek hartuta zegoen-eta auzoa. Teilatutik, gazteak bandera laranjak astintzen ari ziren, eta ertzainak, eraikinaren barruan, ekipamenduen zati bat suntsitzen ari ziren okupatzaileen bila. Gero jakin zen ekipamendu gehienak mazo-kolpez eta kontrolatutako leherketaz suntsitu zirela.

Gasak eta pilotakada bat begian

08.00etan, «Kukutza gaztetxea ez ikutu» leloa zuen pankarta zabaltzen ari zirela, uniformedunak bigarren solairura iritsi ziren eta bertan zeuden hogei bat malabarista atxilotu zituzten. Geroago salatu zutenez, gas negar-eragileekin busti zituzten beltzek, kolpeak ematen zizkieten bitartean. Eraso hartako zauriturik larriena bertan gertatu zen; kanpotik jaurtitako gomazko pilota batek gazte bati begian jo zion, eta Basurtuko Ospitalera eraman behar izan zuten.

Barrualdean indarkeria nagusitzen zen; eta auzoko kaleetako egoera ez zen oso desberdina.  Iturrigorri kaleko 1. zenbakian zegoen eraikina zen protestaren epizentroa, eta gaztetxearen kausarekin solidarioak zirenak hurbiltzen saiatu ziren. EH Bilduko hainbat zinegotzi eta batzarkide gerturatzen saiatu ziren, baina Ertzaintzak kanporatu egin zituen.

09.30ean, Errekalde zeharkatu zuen helikoptero batek bat egin zuen operatiboarekin. Ordurako, polizia-furgoneten zarata anbulantzienarekin konbinatzen zen. Gutxienez 43 lagunek aurkeztu zuten lesio partea.

Orduan jakin zen Errekaldeberriz auzo-elkarteak Kukutza eraisteko udal-agindua behin-behinean etetea eskatu zuela Administrazioarekiko Auzien Bilboko 5. Epaitegian.

Epaileak eraistea eten zuen

10.50ean, eraikuntzako hornidura-kamioi bat iritsi zenean, hustuketa amaitu zela iragarri zuten. Balantzea: zortzi pertsona atxilotu zituzten gaztetxearen kanpoaldean, eta 23 barruan. Ertzain-etxera eraman zituzten. Sei urte beranduago iritsiko zen gertakari hauengatik jarritako kondena bakarra, zeinetan gazte bati 18 hilabeteko espetxe zigorra ezarri zioten.

Eguerdian, baina, harridura piztu zen; epaileak aintzat hartu zuen Udalaren huste agindua bertan behera uzteko auzokideek egin zuten eskaera. Jose Angel Esnaola abokatuak arratsaldean beste agerraldi batean azaldu zuenez, Udalak «administrazio-prozesuaren berme guztiak hautsi» zituen. Auzo-elkarteko abokatuak argitu zuenez, «errekurrituta zegoen egintza bat gauzatzen hasi dira, eraistea, eta horregatik, epaile batek geldiarazi egin du Udalak gauzak egiteko zerabilen modua».

Bilboko Administrazioarekiko Auzietako 5 zenbakiko Epaitegiak 48 ordu geroago altxatu zuen Kukutza gaztetxearen eraistea geldiarazteko agindua, aurreko egunean ahozko ikustaldi bat egin eta gero. Bertan, epaileak hiru alderdien argudioak entzun zituen: orubearen jabearena, Udalarena eta Errekaldeberriz auzo elkartearena.

Hala, epaileak atzera bota zuen eraisteko aginduaren legezkotasuna aztertzeko epaiketa bat hastea, aipatu auzo-elkarteko abokatuak eskatutakoaren kontra, eta bide eman zion eraisteari.

13 urte igaro dira ordutik, eta Kukutza altxatzen zen orubean etxebizitzak eraiki dituzte. Hainbat urte igaro behar izan ziren, baina eraiki zituzten. Hori bai, hainbat belaunaldik inoiz ahaztuko ez duten zerbait altxatu zuen Kukutzak.