Grebak eraginkortasun bera du babesten duten kazetari guztiek estaltzen ez badute? Eta egunkaria kalera atera behar dela erabakitzen badute, zenbateraino konprometitzen dituzte errotatiba eta banaketa-katea?
Eztabaida luzea da hau, askotan berriemaile batek greba batean deklarazioak eskatzen dizkion langileari azaldu behar diona. Bat-batean, hau egoeraz jabetzen da eta tonu ez beti atseginean leporatzen dio: «Baina... zu zergatik ari zara lanean?».
Gaur egun, GARAn eta NAIZen ohikoena da, langileek egokitzat jotzen dutenean, greba-egunean egunkaririk eta banaketarik ez egotea; horrek, gainera, kioskoak ere pertsiana jaistea errazten duelako.
Aurreko egunean gutxieneko plantillarekin funtzionatzen du egunkariak, lanuztearen deialdiarekin lotutako informazioari lehentasuna emanez. Greba-egunean, eginahalak egiten dituzte langileek, egunean zehar gertatutako guztia kontatu ahal izateko.
Hala eta guztiz ere, ez dago kontraesanik gabeko erabakirik. Greba egitate berezi batean oinarritutakoan, 1979an Gladys del Estal hil zenean gertatu zen bezala, egunkari monografikoak izan ziren, langileek ulertu baitzuten greba estaltzeko soilik lan egingo zutela. Haientzat ez zen beste berririk izan egun hartan.
Greba batzuk besteak baino indartsuagoak dira. 1988ko abenduaren 14an PSOEren politika ekonomikoaren aurka deitutako greba Euskal Herriko gogorrenetakoa eta jarraituenetakoa izan zen. 'Egin' egunkariko batzarrak erabaki zuen grebari egin ziezaiokeen ekarpenik onena egunean zehar lan egitea zela, baita aurreko egunean ere; horrela, azken orduko xehetasun guztiak jasotzen zituen egunkari bat kioskoetara bidaltzeko. Baina plantillak ondo azaldu behar zuen.
Hala, grebaren egunean, egunkari honen azalak horrela zioen, «Euskadi Sur en huelga contra la política económica del PSOE», bost zutabeko titular handi baten azpian, eta argazkia alde batera utzita, euskarazko eta gaztelaniazko manifestu bat zekarren, honako adierazpen hau jasotzen zuena:
Gaurko, asteazkenerako, hilaren 14rako greba orokorra egiteko egin den deialdia gogoan duelarik, hauxe eman nahi du aditzera EGIN egunkariaren Zuzendaritzak:
1- Interes herritarren zerbitzuan egongo zen informabidea martxan jartzeko milaka euskaldunen gogo biziari esker sortu zen egunkari hau, Hego Euskal Herriko lantegi gehienetako enpresa batzorde eta ordezkariek babesten duten greba deialdiari eman gabe ezin zitekeen gera.
2- EGINen Zuzendaritza, interes horiek eta informabide honen existentziari eusten dioten sektorerik herritarrenak defendatzen dituen egunkariaren informazio-jokabideari segitzeko asmotan, PSOEren politika ekonomikoaren kontrako salaketa-deialdiarekin guztiz solidarizatzen da, zuzenki eta zeiharka EGIN bera ere politika horren biktima delarik.
3- Antzeko deialdietan behin eta berriro egin den bezala, deialdi honi erantzunez gure ekarri aktibo eta kontzienterik onena gaur eta bihar egunkaria irakurleen eskuetan jartzea dela uste dugu; beraz, protesta egiteko diren arrazoiak zein diren esanez, eta greba nola burutuko den aditzera emanez, EGIN gaur eta bihar publikatuko da.
4- Astelehenean, abenduaren 12an, Langileen Asanblea, gehiengoz, egunkaria publikatzearen alde atera zen.
5- Grebak berak berez banaketan eta salmentan sortuko dituen trabengatik galera ekonomikoa izango dugula jakin badakigu; alabaina, informatuz eta greba egun honetan aktiboki parte hartuz, EGINek ezin dio uko egin irakurleekin egunero duen zitari.
EGINeko Zuzendaritza.