Marokoko basoak etengabe ari dira gutxitzen eta hori ekiditu nahi du Uraren eta Basoen Agentzia Nazionalak; izan ere, azken urteotan baso-berritzeen politika berri bati ekin dio, 2030erako 600.000 hektarea lortze aldera, hau da, urte horretarako 133.000 hektarea inguru berreskuratze aldera.

Estrategia 900 milioi dirham (80 milioi euro inguru) kostatzen zaio agentziari, basoberritzearen, birsortzearen eta basozaintza-sistemak hobetzearen artean banatuta.

ANEFek zuhaitzak ereiteko 2023-2023 kanpaina abiatu berri du herrialde osoan. Maamorako basoan, Rabatetik 50 kilometro ipar-ekialdera, abiatu zen ofizialki kanpaina.

17.000 hektarea galdu dira urtero

ANEFen asmoa da espezie autoktonoak (zedroa, zurea, argana edo algarroboa) landatzea, baina ezin da artelatzik landatu –gutxienez 27 urte behar dira zuhaitz hori garatzeko–, ezkurrik ez dagoelako herrialdeak duela bost urtetik duen lehortea dela eta. Horren ordez, Maamoran, munduko artelatzik handienean, agentziako kideek pinu erretxina eta eukaliptoa landatu zituzten.

Adituen arabera, basoberritzeko ekintza oro positiboa bada ere, espezie autoktonoekin egin behar da. Beste batzuek uste dute eukaliptoak ur asko kontsumitzen duela eta arrazoi ekonomikoekin azaltzen dute hazkunde azkarreko zuhaitzak landatzea, hala nola pinua eta eukaliptoa.

2023ko maiatzeko txosten batean, Ekonomia, Gizarte eta Ingurumen Kontseiluak ohartarazi zuen Marokoko baso-ekosistemek (9 milioi hektarea inguru hartzen dituzte) 17.000 hektarea inguru galtzen dituztela urtero, bai klima-faktoreengatik, bai hainbat arrazoi antropogenikorengatik (gehiegizko artzaintza, mozketa klandestinoa eta gaizki kontrolatutako urbanizazioa).

Marokoko erakundeak kritikatu duenez, ez dago benetako eskaintza ekoturistikorik, egurra gehiegi biltzen da (3 milioi tona inguru urtean) eta larreak gehiegi dira, eremu horiek birsortzeko gaitasuna bi edo hiru aldiz gainditzen dutelako. Faktore horiek, CESE-ren arabera, «baso-azaleraren balorazio jasangarria egiteko oztopo handiagoak dira».

Basoetako artzainei kalte-ordainak ematea

Fouad Assali ANEFeko Basoberritzearen eta Arrisku Klimatikoen zuzendariak adierazi duenez, erronka horien jakitun dira. Izan ere, lehorteaz gain (aurreko urtean baino %30 gutxiago), baso-ekosistemen «indarrean, bizitasunean eta jasangarritasunean» eragina dute.

«Erronka horien jakitun gara, baina baikorrak gara gure helburua lor dezakegulako», adierazi du Assalik. Halaber, esan du agentziak programaren potentziala pixkanaka handitzea aurreikusten duela, urtean 100.000 hektarea birbasotu arte.

Basoetako artzaintzari dagokionez, Marokoko landa-biztanleriaren erdia bizi da bertan –7 milioi pertsona inguru–, eta ANEFek azken urteotan kalte-ordainak eman dizkie artzainei, baso-azalerak ez ditzaten erabili beren abereentzat.