NAIZ

Kontsumitzaileek maiz egin dituzten hamar galderak eta erantzunak, Iracheren dekalogo batean

Irache Nafarroako Kontsumitzaileen Elkarteak dekalogo bat argitaratu du azken urtean herritarrek maizen egin dituzten hamar galderei erantzuteko. Gai nagusiak: telefono konpainien praktikak, bankuen komisioak, argiaren faktura eta ibilgailuen erosketak, besteak beste.

Kontsumitzaileen ohiko galderak eta gomendioak jasotzen ditu Iracheren katalogo berriak. (Gorka RUBIO/FOKU)
Kontsumitzaileen ohiko galderak eta gomendioak jasotzen ditu Iracheren katalogo berriak. (Gorka RUBIO/FOKU)

Irache kontsumitzaileen elkarteak, azken urtean jasotako galdera ohikoenak eta dagozkien azalpenak eta gomendioak bildu ditu dekalogo batean, galdera-erantzun formatu argigarria erabiliz.

-«Telefono konpainia aldatzen badut, aurrekoak eskatu ahal dit penalizazioa? Ehunka euroko karguak daude, hain zuzen, kontsumitzaile batek operadore bat uzten duenean, baina zigorra legezkoa izan dadin, hainbat baldintza bete behar dira, hala nola kontsumitzaileak iraunkortasun-konpromisoa berariaz onartu izana eta kontratua betetzeko geratzen diren egunekiko zigorra proportzionala izatea.

-«Nola jaitsi dezaket nire argindarraren faktura?»: Argiaren handizkako prezioan markak etengabe hautsi diren urtean, eta horrek aurrekaririk gabeko ordainagiria ekarri du kontsumitzaile askorentzat; Irachek tarifa arautua edo merkatu librean dagoen egiaztatzea eskatu du, baita zer baldintza dauden berrikustea ere; ondoren eskaintzak begiratzeko eta energiaren prezioari, potentziaren prezioari, balizko zerbitzuei eta zigorrei arreta berezia jartzeko.

-«Dirua eska dezaket 2006 eta 2013 urte artean erosi nuen autoagatik?»: Lehenik eta behin, ikusi behar da ea ibilgailua autoen kartelean parte hartu zuten marka edo kontzesionarioarena den, hortik aurrera erreklamazio bat egiteko, eta erantzunik ez badago edo ezezkoa bada, auzi-eskea baloratzeko.

-«Edozein unetan alda dezaket asegurua?": Egungo kontratuaren iraupena begiratu behar da, eta polizako muga-eguna baino hilabete bat lehenago jakinarazi behar da ez duzula jarraitu nahi, idatziz eta modu frogagarrian, konpainiak ezin dezan gero baja-eskaera ukatu.

Mantentze-zerbitzuak eta bigarren eskuko ibilgailuak

-«Mantentze-zerbitzua kobratu al diezadakete argiaren edo gasaren horniduran baja eman badut?»: Printzipioz, araudiak adierazten du zerbitzu horiek «elektrizitatearen hornidurarekin batera» deuseztatu behar direla, kontsumitzaileak kontrakoa «espresuki» adierazten ez badu, eta, beraz, zenbateko horiek itzultzeko eska daiteke.

-«Bigarren eskuko auto bat erosten badut eta akastuna bada, ba al dut erreklamatzeko bermerik?»: Establezimendu batean bigarren eskuko ibilgailu bat erosteak bi urteko berme-epea dakar, 2022tik aurrera hiru urtekoa. Partikular bati erosi bazaio eta ez enpresa bati, ezkutuko bizioen kontzeptura jo behar da, hau da, ibilgailuan begi bistan ez zegoen eta transakzioa egitean erosleak ikus ezin zezakeen akats larriren bat badago. Epea urte batekoa da erosketa Nafarroan izan bada.

-«Saltoki batean erositako produktu bat nahi duzun guztietan itzul dezaket?»: Printzipioz, ez. Kontsumitzaileak bi kasutan bakarrik du eskubidea saltoki batean erositako produktu bat itzultzeko, produktua kontratuarekin bat ez datorrenean, konpontzeko edo ordezteko eskubidearekin, prezioa jaisteko edo dirua itzultzeko eskubidearekin; eta saltokiak itzultzeko aukera eskaintzen duenean, bai bezeroari ematen dizkioten baleen bidez, bai publikoarentzat eskuragarri dagoen edozein informazio edo publizitateren bidez.

-«Interneteko orrialde batean zerbait erosi dut. Oraindik ez da etxera iritsi eta orain damu naiz. Zerbait egin dezaket?»: Bai, Europar Batasunean Internet bidez egiten diren erosketetan, kontsumitzaileak hamalau egun natural ditu produktua etxean jasotzen duenetik kontratuan atzera egiteko, inolako arrazoirik eman gabe.

-«Bankuak asko igo ditu komisioak, egin dezake?»: Printzipioz, askatasuna dute beren banku-komisioak ezartzeko, betiere benetan emandako zerbitzuei erantzuten badiete, baina aldatzen badituzte, bi hilabete lehenago jakinarazi behar dizute.

-«Kobratu diezadakete erreserbatutako bidaia bati uko egiten badiot?»: Garraioa eta ostatua edo beste zerbitzu turistiko bat batera kontratatu badira, bidaia konbinatutzat hartuko da. Kasu horietan, bidaia bertan behera uzten bada, zigor «egoki eta justifikagarria» kobratu ahal izango dute. Hegaldi bat edo erreserba hotel batean modu independentean kontratatzen bada, erreserba bertan behera uzteko baldintzak bete beharko dira.