GAUR8

Arabako Artxiboak eta Natur Zientzien Museoak Lorenzo Prestameroren Herbario Historikoa argitaratu dute

1780 eta 1800 artean Lorenzo Prestamerok egindako herbarioak Arabako 609 landare-espezie biltzen ditu. Ezagutza ondare hori digitalizatu eta argitaratu dute. Eskuragarri dago Photo-Arabako atari digitalean eta oroitzapenezko egutegi bat egin dute.

Lorenzo Prestamerok 1800ean egindako herbarioaren digitalizazio lanen eta egutegiaren aukezpena.
Lorenzo Prestamerok 1800ean egindako herbarioaren digitalizazio lanen eta egutegiaren aukezpena. (Arabako Foru Aldundia)

Herbarioa 1780 eta 1800 artean egin zuen Lorenzo Prestamerok, eta 609 landare-espezie biltzen ditu, gehienak Arabakoak. Jakintza legatu hori digitalizatu eta argitaratu egin dute Arabako Artxiboak eta Natur Zientzien Museoak Lorenzo: ‘XVIII. mendeko bitxi botanikoa eta Arabako flora aztertzeko erreferentziazko lana’. Dagoeneko eskuragarri dago Photo-Arabako atari digitalean, baita Arabako Foru Aldundiak egindako oroitzapenezko egutegi batean ere.

Ana del Val Kulturako foru diputatuak, Pepe Sainz Artxibo eta Dokumentuen Kudeaketa Zerbitzuko buruak eta Patxi Heras Natur eta Herbario-VIT Zientzien Museoko kontserbazio arduradunak aurkeztu dute digitalizazioa, eta herbarioaren balio zientifikoa azpimarratu dute.

1733an Urizaharrean jaioa, Prestamero apaiz ilustratua izan zen, arkeologo, historialari eta naturalista gisa nabarmendu zena. Euskalerriaren Adiskideen Elkarteari lotuta, proiektu aitzindariak bultzatu zituen, hala nola Gasteizko lehen lorategi botanikoa. Bere lana ezagutzarekiko eta zientziarekiko pasioaren isla da.

Del Valek azpimarratu duenez, Mailegu Herbario Historikoa digitalizatzea «urrats garrantzitsua da Arabako zientzia- eta kultura-ondarea aberasteko»; izan ere, «babesaren aldeko konpromisoa indartzen du, eta, batez ere, titulartasun pribatukoa izan arren, guztiona den ondarearen irisgarritasunarekin».

«Ondare historikoaren zabalkundea ezinbestekoa da ondare horren epe luzerako kontserbazioa bermatzeko. Bere ezagutza da bermerik onena baloratzeko, ulertzeko eta babesteko. Gizarte informatu batek bere kultura-ondarearen balioa aitortzen du, kontserbatzeko baliabideak eskatzen ditu eta erabiltzea eskatzen du», adierazi du.

Herbarioaren argitalpena ospatzeko, 2025erako egutegi bat aurkeztu da, Kultura eta Kirol Departamentuak argitaratua eta Marta Infantek eta Patxi Herasek egina. Egutegiak herbarioko landare batzuen xehetasunak ditu, begi hutsez hautemateko zailak. David Espigak egin ditu argazkiak.