Wilhelm Richard Wagner 1813ko maiatzaren 22an jaio zen Brühl kaleko 3. zenbakian, Leipzig-eko judutegian (Rhin Konfederazioa, gaur egungo Alemania). Carl Friedrich Wagner polizia baten eta Johanna Rosineren seme-alabetatik bederatzigarrena izan zen. Aita tifusak jota hil zen, Richard jaio eta sei hilabetera.

Txikitatik artearekiko interesa izan zuen, batez ere antzerki eta literaturarekikoa. 15 urterekin Beethoven entzuteak eragin sakona izan zuen berarengan. Musikarekiko grina piztu zitzaion, eta Leipzigeko Unibertsitatean hasi zen konposizioa ikasten.

1833an ‘Die Feen’ izeneko bere lehen opera idatzi zuen, baina ez zen inoiz interpretatu bizirik zegoela. Hurrengo urteetan hainbat musika zuzendariekin lan egin zuen Alemaniako hainbat hiritan. Parisen ere saiatu zen ospea lortzen, baina ez zuen zorte handirik izan. 1840ko hamarkadan, Wagnerrek ’Rienzi’ eta ‘Der fliegende’ Holländer konposatu zituen, eta azken honek nolabaiteko ospea eman zion.

1849an Dresdengo matxinada iraultzailean parte hartu zuen, Alemaniako monarkia absolutisten aurka. Horrek erbestera ihes egitera behartu zuen, eta Suitzan bizi izan zen hainbat urtez. Garai horretan idatzi zuen bere opera handienen artean dagoen ‘Der Ring des Nibelungen’.

Erbesteko urteetan bere musika estiloa garatzen jarraitu zuen, eta ‘Tristan und Isolde’ opera idatzi zuen. Lan hau funtsezkoa izan zen Mendebaldeko musikan.

1864an, Bavariako Luis II.a erregeak Wagner babestu zuen ekonomikoki, eta horrek bere operak konposatzen eta ekoizten lagundu zion. Garai horretan idatzi zuen ‘Die Meistersinger von Nürnberg’ eta ‘Siegfried’ opera.

Wagnerren azken opera, ‘Parsifal’, 1882an estreinatu zen Bayreuth-en. Handik gutxira, bere osasuna nabarmen okertu zen. 1883ko otsailaren 13an hil zen Veneziako Ca’ Vendramin Calergi jauregian, bihotzeko batek jota.

Wagnerren eragina musikan izugarria izan zen. Bere harmonien konplexutasunak eta dramatismo sakonak XX. mendeko konpositore askori bidea ireki zieten.

Wagner, bestalde, pertsonaia polemikoa izan zen, bere ideologia antisemitagatik eta Alemaniako nazionalismoan izandako eraginagatik. Bere lanak Adolf Hitlerrek miretsi zituen, eta horrek bere irudia ilundu zuen.