Ibai Azparren
Aktualitateko erredaktorea / Redactor de actualidad

Saint Patrick's Day Dublinen: festa globalizatu baten kronika

St Patrick's Day munduko txoko askotan ospatzen den arren, Dublingo desfile handiak Irlandako jai nazionalaren epizentroetako bat izaten jarraitzen du. Ostiral honetan, herrialdeko patroi santu ezagunena omentzeko jaiak milaka pertsona atera zituen hiriburuko kaleetara.

San Patrizioz mozorrotutako aktore batek jendetza agurtu du Dublinen.
San Patrizioz mozorrotutako aktore batek jendetza agurtu du Dublinen. (Paul FAITH | AFP)

Irlandako patroi ezagunenaren heriotzaren urteurrenaren harira, St Patrick's Day jai nazional gisa ospatu zen ostiral honetan mundu osoan barreiatutako irlandarren artean. Dublinen, etorbideak mugimenduz bete ziren, jantzi berdez eta leprechaun-en bizar gorriz; tabernak, talde zalapartatsuz, garagardo beltzez eta hiriburuan egun handi bat zetorrela iragartzen zuten topa etengabeez: Sláinte!

Desfilea 12etan hasi zen, baina ordu batzuk lehenago kaleak jendez gainezka zeuden eta tranbia ez zen hiriguneraino iristen. Aukera paregabea irlandarrentzat egutegian hain markatuta dagoen data honetan hiriko giroa ikusteko. Belarrietaraino iristen diren txano berdeak ugari ziren oraindik negutik ihes egiten ez duten kale grisen artean, eta erakusleiho turistikoek halako ospakizun garrantzitsu baten xehetasunei buruz informatzen zuten bisitaria.

Maewyn Succat, St Patricken jatorrizko izena, pirata batzuek bahitu omen zuten, Irlandara eraman eta esklabo gisa lan egitera behartzeko. Ihes egin ondoren, 431. urtean, Irlandara itzuli zen misiolari gisa, eta paper garrantzitsua bete zuen Irlanda kristautasunera bihurtzeko. St Patricki ere egozten zaio hirusta sinbolo gisa sartu izana.

Festa katoliko batetik harago, St Patrick edateko –beste– aitzakia da irlandar eta turistentzat. Hori dela eta, Poliziak edari alkoholdunak saltzea debekatu zuen Dublingo erdiguneko lokal guztietan 16:00ak arte. Baina O'Connell Street arteria nagusira iritsita, askok bezperan erositako latak baldarki ezkutatzen saiatu ziren poliziaren pasibotasunaren aurrean.

Irlandarraz gain, zalantzarik gabe estatubatuarra da atzo desfilean nagusi izan zen bandera. Irlandako milaka estatubatuar etortzen dira urtero St Patrickera. Eta bertan, zehazki New Yorken, ospatu zen St Patrick-eko lehen desfilea 1762an, britainiar armadan kolonietan lan egiten zuten irlandar soldaduek antolatuta. Baina beste froga batzuen arabera, 1601eko martxoaren 17an desfile bat egin zen Floridako kolonia espainiar batean, Ricardo Artur apaiz irlandarraren zuzendaritzapean. Nola edo hala, yankiek soilik ematen dioten kutsu hori du desfileak, eta marketing-etik haratagoko jai herrikoi minimo bat aurkituko duela uste duenak erabat oker dago.

Bilera eta ospakizun eguna

Irlandako txoko batzuetan, jaiaren alderdi erlijiosoak indarra izaten jarraitzen du. Hala ere, San Patrizio Eguna bilera eta ospakizun eguna da batez ere, eta herrialde askok ospatzen dute munduan zehar, irlandako diaspora handiaren eragina dela eta.

Aurtengo gaia ‘Bat’ izan zen, eta jaialdiak mundu osoko pertsonak gonbidatzen zituen «konpartitzera, konektatzera, parte hartzera eta elkarrekin ospatzera». Horrek nahasketa bitxi samarra ekarri zuen: militarren, polizien, suhiltzaileen eta beste autobus gidari batzuen desfilea lehenik, eta mozorro mota guztiak ondoren.

Emakumezkoen Futbol Selekzio Nazionala aukeratu zuten desfileko Mariskal Handi, eta horiek izan ziren desfile nazionalaren buru. Horrela, 450.000 pertsona inguru gerturatu ziren desfilea ikustera, 4.000 parte-hartzaile baino gehiagorekin eta elementu artistiko eta aireko ikuskizunekin.

Desfilea iparraldean hasi zen eta hiria bitan banatzen duen Liffey ibaia zeharkatu zuen, hiru ordu baino gehiago geroago, hiriaren hegoaldean amaitzeko. Orduko nekea nabaria zen, eta laster goseak jana bilatzera bultzatu zituen bertaratutakoak. Misio zaila zela kontuan hartuta, jende askok eraman zuen janaria motxiletan, indarrak berreskuratzeko.

Horrela taberna batera zuzenean joateko aukera zegoen. Puristek dekoratu tipikoak eta berriketara bultzatzen duen giro lasaia espero bazuten, St Patrick ere ez zen izan bere eguna. Bat-bateko presak nabarmenak ziren, eta Guinessen pinta erabat bete aurretik behar duen segundu batzuetako atsedena baino ez zen errespetatzen. Hori bai, musika zeltak sentimentalismoz astintzen zuen atmosfera, arratsaldeko lehen ordutik masailekoak gorrituta zituzten bezeroek pintak eskatzen zituzten bitartean.

Oconolletik, Temple Barera. Bertan beti turistaz betetako pubak pilatzen dira, gaua taberna batetik bestera pasatzen duten dublindarren laguntzarekin. Gaueko hamarretan, ebidentzia bat: garagardoa oso garestia da herrialde honetan, eta whiskya are garestiagoa. Agian egun luze bat atzean uzteko unea da, larunbat honetan Dublinen beste hitzordu garrantzitsu bat dagoela kontuan hartuta: Irlanda VI. Nazioen 2023ko azken jardunaldira iritsiko da titulurako hautagai nagusi gisa, eta gaur Ingalaterraren aurka jokatuko du, Dublinen, horrek adierazten duen guztiarekin. It'll be grand!