Nafarroako nekazal lurren %7,4 modu ekologikoan lantzen da. Aurten, berriz, gora egin du kopuru honek. Dena den, oraindik 2030 urterako Europako Batasunak jarri duen %25eko helburutik urrun dago. Datu hauek Nafarroako Nezakal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluaren (Nnpek) presidente berriak, Maria Jose Arrondok, eman ditu urteko balantzea egiteko garaian.

Nafarroako modu ekologikoan aritzen diren 806 operadore daude eta 66.736 hektareatan egiten dute lan.

Datuek adierazten dute Nafarroak hazkunde iraunkorra izan duela denboran zehar, urtetik urtera gero eta hektarea eta operadore gehiago eragiten dituzten hazkundeekin, baina erritmo nahikorik lortu gabe, Europako Batzordeak ‘Baserritik Mahaira’ estrategiaren barruan ezarritako helburua lortu nahi bada. Estrategia horren arabera, 2030ean Europako nekazaritza azalerak gutxienez %25eko ziurtagiria izan behar du ekologikoan. Esan behar da une honetan Europako batez bestekoa %9,1ekoa dela, eta alde handiak daudela herrialdeen artean; Austriak, Suediak, Estoniak eta Italiak bakarrik gainditzen dute azaleraren %15 ekologikoan, eta horietatik Austriak bakarrik lortu du jada %25eko helburua.

Nafarroari dagokionez, nabarmentzekoa da nekazaritzan operadore gehiago izan direla (503 izatetik 556 izatera igaro dira) eta abeltzaintzan ere bai (70 izatetik 77 izatera igaro dira). Enpresa inportatzaileen kopuruak hamarri eutsi die, eta enpresa elaboratzaileenak, berriz, behera egin du, 191etik 184ra.

Laboreen azalerari dagokionez, Nafarroan zerealak hartzen du hektarea gehien (5.583 ha), eta ondoren mahastiak (1.655 ha). Labore horien atzean olibadia, fruitu lehorrak, barazki freskoak, frutak eta lekaleak daude.

Enpresa eraldatzaileei dagokienez, 184 operadore ekologikoetatik 147 landare ekoizpenean aritzen dira, eta beste 37ak animalia ekoizpenean. Lehenengo taldean, barazki kontserbak eta elaborazioak nabarmentzen dira, eta, ondoren, upeltegiak, okindegiak eta olio elaborazioak. Haragiaren sektorean, gehiengoa dira haragia egiten eta kontserbatzen duten enpresak, eta, ondoren, eztia, arrautzak eta esnekiak ekoizten dituztenak.

Nafarroan 37.920 hegazti hazi dira ekologikoan, 3.633 ardi-buru, 2.062 bobido, 1.542 zaldi-buru, 1.361 erlauntz eta 703 ahuntz-buru, zazpi milioi arrautza baino gehiago, berrehun mila kilo haragi baino gehiago, ehun eta hogei mila litro esne baino gehiago eta hamahiru tona ezti ekoizten dituztenak.

Arrondo: «Urte zaila izan dugu»

Arrondok nabarmendu nahi izan du ekoizpen ekologikorako urte zaila izan dela; izan ere, lehorteak, bigarren urtez jarraian, nekazaritzaren eta abeltzaintzaren itxaropenak murriztu ditu, eta Estatuko beste leku batzuetan jotzen ari den intentsitatera iristen ez bada ere, ondorio garrantzitsuak izaten ari da eta izango ditu landa eremuan aritzen diren pertsonentzat, bai uztetan, bai abereen elikaduran ere.

Balantzea aurkezteko Atarrabian egin duten prentsaurrekoan Nnpek-eko kide Ander Carcarrek ere hartu du parte, elkartearen Kontseilu berriak dituen erronkak azaltzeko. Merkatuak zabaldu nahi dituzte eta ekoizpen ekologikoaren garapen komertzialerako erreferentzia sendotu, EKOmerkatua edo Ekoalde bezalako ekimenekin.