Celeste Saulo MMEko idazkari nagusiak 2023ko klimari buruzko txostena aurkeztu du. Bertan azpimarratzen denez, munduko batez besteko tenperatura industria aurreko arokoa (1850-1900) baino 1,45 gradu altuagoa izan zen, aurreko errekorra (2016ko 1,29 graduko batez besteko igoera) baino % 12 altuagoa.

Nazio Batuen meteorologia agentziaren txostenak gaineratzen duenez, itsas bero-boladek, batez beste, ozeanoen herenari eragin zioten egunero (2016an, kaltetutako azalera % 23koa izan zen).

Bestalde, 2023ko otsailean Antartikako itsas izotzaren hedaduraren minimo historiko bat egon zen (1,79 milioi kilometro), eta glaziarretan izotz galera handienak gertatu ziren XX. mendearen erdialdean neurtzen hasi zirenetik.

Horrekin batera muturreko fenomenoak etorri ziren, hala nola Mediterraneoko uholdeak (Libian eragin berezia izan zutenak), edo aurrekaririk gabeko zikloiak, hala nola Freddy, bereziki Afrikako hego-ekialdean eragina izan zuena.

Kanadan, baso-suteek 14,9 milioi hektarea erre zituzten, aurreko urteetako batez bestekoa baino zazpi aldiz gehiago, eta Estatu Batuek Hawaiiko artxipelagoan herrialdean gogoratzen diren suterik hilgarrienak jasan zituzten, gutxienez ehun biktimarekin.

Klima aldaketak gosea eta errefuxiatuak eragiten ditu

MMEko idazkari nagusiak klima-aldaketa batek gizartean, ekonomian eta bizi mailan duen eragina azpimarratu du, «desberdintasun-krisiarekin lotura estua baitu». Horren lekuko dira elikagaien segurtasun-eza eta biztanleriaren joan-etorriak, neurri batean hondamendi naturalek larriagotuak.

Ildo horretan, MMEk gogorarazi du munduan elikadura-segurtasun falta akutua duten pertsonen kopurua 149 milioitik 333 milioira igo dela covid-19aren pandemia aurretik 2023ra.

Txostenak, beste behin ere, energia berriztagarrien aldeko apustua egiteko eta klima-aldaketaren aurkako borrokan gehiago inbertitzeko beharra azpimarratzen du.

Apustu horien aurrean baikortasunerako nolabaiteko tartea dago; izan ere, 2023an iturri berriztagarriek sortutako energia-ahalmena 510 gigawatt handitu zen, azken hamarkadetako tasarik altuena eta aurreko urtean baino % 50 handiagoa.

MMEren arabera, horrek erakusten du posible dela energia horien guztizko gaitasuna 11.000 gigawattekoa izatea hamarkadaren amaieran, Dubaiko klima-aldaketaren azken gailurrean (COP28) finkatutako helburuetako bat.

Itxaropenerako inbertsio gehiago

Txostenak nabarmentzen du, halaber, klimarekin lotutako finantzaketa 1,3 bilioi dolarrekoa izan zela 2021-2022an, aurreko biurtekoaren ia bikoitza.

Hala ere, MMEk gogorarazi du 1,5 graduko berotze globala ez gainditzeko helburua lortzeko (2023an ez zen muga horretara iritsi hamarren erdi bateko tarte eskasaz) inbertsioa sei aldiz biderkatu behar dela, 2030ean 9 bilioi dolarreraino eta 2050era arte beste 10 bilioi dolarreraino.

Antolakunde meteorologikoak azpimarratu du ez jarduteko kostua «are handiagoa» izango litzatekeela, eta 1.266 bilioi dolar ingurukoa izango litzatekeela.

Txostena martxoaren 21ean eta 22an Kopenhagen egingo den Klimari buruzko Ministroen Bileraren bezperan argitaratu da, baita aste honetan, hilaren 23an, Munduko Meteorologia Egunaren ospakizunaren bezperan ere.