Gaizka Izagirre
Zinema eta telesail kritikaria

Trilogia odoltsuaren itxiera

MAXXXINE
AEB. 2024. 103’. Zuzen eta gidoia: Ti West. Aktoreak: Mia Goth, Elizabeth Debicki, Moses Sumney, Michelle Monaghan, Bobby Cannavale. Musika: Tyler Bates. Argaz: Eliot Rockett.

Mia Goth-ek lan itzela egiten du trilogian.
Mia Goth-ek lan itzela egiten du trilogian. (A24)

A24 ekoiztetxe ezagunaren zigilupean, Ti West zuzendariaren lan berri hau ‘X’ (2022) eta ‘Pearl’ (2022) filmeekin abiatutako trilogiaren amaiera da.

‘X’ filmean, pornoaren unibertsoa slasher azpigeneroaren iruditerian txertatu zuen. 1979an, zinemagile gazte talde batek film pornografiko bat filmatzeari ekingo dio Texasko landa-eremuan. Tokiko anfitrioi bakarti eta zaharren mespretxu eta oldarra topatuko dituzte bertan. Beldurra eta umorea uztartuz, 70-80ko hamarkadako slasher filmei eginiko omenaldi harrigarria osatu zuen.

Trilogiaren bigarren filma ‘Pearl’ izan zen, lehen filmaren aurrekaria da eta Pearl (Mia Goth) pertsonaiaren jatorria ezagutzeko aukera ematen digu. Aurrekoaren eszenatoki berean filmatuta dago baina nortasun eta izaera propioa duen filma osatu zuen West-ek; proposamen guztiz desberdina da. ‘Pearl’ kutsu psikologikoa duen familia-drama batetik gertuago dago, slasher odoltsu batetik baino eta lehenengoa baino sakonagoa da; protagonistaren psikearen eta jatorriaren azterketa askoz ere zehatzagoa eskaintzen digu. Mia Goth-en antzezpen lana itzela da.

Bada, ostiral honetan bertan, ‘MaXXXine’ estreinatuko da, film sorta hauei itxiera emango dien izenburua. 1980ko hamarkadako Los Angelesen girotzen da eta aktore izateko ametsa bete nahi duen Maxine da protagonista, ‘X’ filmeko gertakari odoltsuetatik bizirik atera zen emakumea. 80ko hamarkadan girotuta dagoenez, garai hartako zinemaren eta kulturaren estetikak eragin handia du filmean. Industriaren gainbehera eta VHSren garaia ere aztertzen ditu; zentzu horretan, ‘Boogie Nights’ (1997) bezalako filmen eragina sumatu daiteke.

Mia Goth-ekin batera, Elizabeth Debicki, Halsey, Bobby Cannavale, eta Giancarlo Esposito aktore ezagunak ere izango dira, besteak beste.

Ti West

Beldurrezko eta slasher generoko filmak egiteagatik da bereziki ezaguna. Film laburrekin hasi zuen bere ibilbidea, eta bere lehen film luzea ‘The Roost’ (2005) izan zen. Bere estiloa 70-80ko hamarkadako beldurrezko film klasikoen nostalgiaz elikatzen da bereziki, nahiko retroa da; bere film gehienek oso atmosfera berezia izaten dute, nortasun handikoa. Gutxitan erabiltzen ditu efektu digitalak, gehienetan fisikoki egin daitezkeen efektuen aldeko hautua egiten du, horrek errealismo geruza bat gehitzen die bere filmei. Beldurrezko zineman eragin handiko pertsona da.