NAIZ

EAEko herritarren %14,5 bakarrik sentitzen da eta %12,1ak bakardade kronikoa pairatzen du

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako herritarren %14,5ak dio bakarrik sentitzen dela, eta fenomeno sozial horrek prebalentzia handiagoa duela emakumeen, gazteen eta hiri handietan bizi direnen kasuan.

Gizonezko bat, txakurrek lagunduta, eguzkia hartzen.
Gizonezko bat, txakurrek lagunduta, eguzkia hartzen. (Jagoba MANTEROLA | FOKU)

EAEn bizi diren helduen %14,5 bakarrik sentitzen da une honetan, eta %12,1ek bakardade kronikoa pairatzen du, ONCE Fundazioak eta AXA Fundazioak asteazken honetan Bilbon aurkeztu duten Bakardade Baztergarriaren Estatuko Behatokiaren esparruan egindako ikerketa baten arabera.

'Nahi ez den Bakardadearen Barometroa Euskal Autonomia Erkidegoan 2024rako' izenburua du txostenak, eta 'Nahi ez den Bakardadearen Barometroa Espainian 2024rako' azterlanaren barruan sartzen da. Txostenaren arabera, EAEn bakardadea «Espainia osoan baino gutxiago esperimentatzen eta hautematen da», baina herritar gehienek uste dute bakarrik sentitzea «arazo garrantzitsua» dela gizartean.

EAEn, une honetan nahi ez den bakardadea pairatzen duten pertsonen ehunekoa %14,5ekoa da, hau da, Estatuko batez bestekoa baino 5,5 puntu txikiagoa. Hala ere, bakarrik sentitzen diren pertsonen artean isolamendu horren iraupena handiagoa da Estatu osoan baino. Zehazki, nahi gabe bakardadea sentitzen duten euskal herritarren %83,4k bi urte baino gehiago daramate egoera horretan, Estatuko batez bestekoa baino zifra handiagoa (%67,7).

Bestalde, azterlanaren arabera, emakumeen eta gizonen arteko bakardade-sentimenduaren aldea ehuneko 2,7 puntukoa da Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan eta horrek esan nahi du herrialde osoan baino txikiagoa dela; izan ere, herrialde horretan, emakumeen nahi gabeko isolamendua emakumeena baino 3,8 puntu handiagoa da.

Zehazki, EAEn emakumeen %15,8k eta gizonen %13,1ek diote nahi gabeko bakardadea pairatzen dutela; Estatuko gainerako erkidegoetan, berriz, herritarren %21,8 eta herritarren %18 bizi dira egoera horretan.

Adina eta bestelako faktoreak

Adinari dagokionez, 18 eta 34 urte bitarteko pertsonak (%23,8 dira nahi gabe isolatuta daudenak) dira bakardade handiena duten adin-taldeak, eta horien atzetik daude 35 eta 54 urte artekoak (%13,5) eta 55 urte eta gehiagokoak (%11,5).

Bestalde, lanak azpimarratzen du badirela nahi ez den bakardadea izateko aukera handiagoa dakarten faktoreak, hala nola zailtasun ekonomikoak izatea, gaztea izatea, jatorri atzerritarra izatea edo desgaitasunarekin bizitzea.

Bakardadea eta desgaitasuna binomioari dagokionez, azterlanak agerian uzten du desgaitasunen bat duten pertsonen erdiek baino gehiagok nahi ez duten bakardadea dutela. Lana herritarren jatorrian eta nahi ez den bakardadearen sentimenduan ere oinarritzen da. Atzerritar jatorria dutenen eta ez dutenen arteko bakardade-aldea ehuneko 17,8 puntukoa da EAEn.

Txostenak aztertzen duen beste alderdi bat bakardadea, habitata eta etxea da. Puntu horretan, ondorioztatzen du nahi gabeko isolamendua handiagoa dela hiri handietan (100.000 biztanletik gorakoak) eta pertsona bakarreko etxeetan.                       

Pertzepzioa

Azkenik, gizarteak nahi ez duen bakardadeari buruz duen pertzepzioaren azterketan oinarritzen da azterlana, eta nahi gabeko isolamendua gizarte-arazo gero eta garrantzitsuagoa delako pertzepzio orokorra dagoela dio (%95,4).

Horri dagokionez, lanak gehitzen du herritarren %67,7k ezagutzen dituztela nahi gabe bakarrik senti daitezkeen beste pertsona batzuk. Hala ere, ia euskal gizarte osoak (%99,5) uste du edozein pertsona dela bakardadearekiko kaltebera. Egoera horrekin amaitzeko, EAEko inkestatuen %92,8k adierazi du nahi ez den bakardadearen aurkako borrokak lehentasuna izan behar duela administrazio publikoetan.